Παρασκευή 22 Απριλίου 2016,

                                                                      Αίθ. Αρβελέρ, Παλιά Πόλη

Κυρίες και Κύριοι

Αγαπητοί Φίλοι

Χαίρομαι ειλικρινά, για την ευκαιρία που μας δίδεται απόψε να συνομιλήσουμε και να μοιραστούμε σκέψεις και προβληματισμούς, που αφορούν το παρόν και το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πάντα ο διάλογος με νέους επιστήμονες, που έχουν τη φρεσκάδα της σκέψης, τη δύναμη της γνώσης και τη διάθεση να παγιώσουν στον κόσμο μας την ελπίδα και την προοπτική που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται είναι όχι μόνον επιθυμητός αλλά και επιβεβλημένος.

Σας ευχαριστώ λοιπόν μέσα από την καρδιά μου για την ευκαιρία αυτού του διαλόγου που εκτός των άλλων έδωσε και σε μας τη δυνατότητα να συγκεντρώσουμε τη δράση μας, να κάνουμε ενδοσκόπηση σε αυτό που παράγουμε αλλά και να εντοπίσουμε τις αδυναμίες του, τις εκκρεμότητες που έχουμε, ανεξαρτήτως του βαθμού πταίσματός μας.

Με αυτό το πνεύμα, αποδέχθηκα με ικανοποίηση την πρόσκληση σας και παρά το εξαιρετικά φορτωμένο υπηρεσιακό μου πρόγραμμα ανταποκρίθηκα στην τιμητική πρόταση της εξαίρετης Καθηγήτριας σας κας Καλογιαννάκη Πέλλας και του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου μας, του οποίου τη συμβολή, στην επιστήμη και την εν γένει ανάπτυξη του τόπου μας, αναγνωρίζουμε κι εκτιμούμε βαθιά. Θεωρούμε ότι οφείλουμε, με κάθε ευκαιρία, να καταθέτουμε την αταλάντευτη πρόθεση μας για συνεργασία και σύσφιξη των σχέσεων μας για το καλό και την πρόοδο της κοινωνίας, την οποία και οι δύο θεσμοί, είμαστε ταγμένοι να υπηρετούμε.

Δεν σας κρύβω ότι την ικανοποίηση μου γι αυτή τη συνάντηση, τη διαδέχθηκε ο προβληματισμός. Τι να πρωτοκουβεντιάσουμε; Είναι τόσο ευρύ, τόσο σύνθετο και τόσο πολυδιάστατο το έργο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που κάθε απόπειρα οριοθέτησης του πεδίου διαλόγου, μοιραία θ’ αφήσει έξω από τη συζήτηση, παραμέτρους χρήσιμες για την πλήρη κατανόησή του.

Επιπλέον, θα ήταν μονομερής, ίσως και επιτηδευμένα ρομαντική, μια συζήτηση που θα απέφευγε αναφορές στη μίζερη και εξαιρετικά δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, που βιώνουμε ως χώρα τα τελευταία 8 χρόνια, η οποία σαφώς έχει επηρεάσει καταλυτικά τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε όλα τα επίπεδα.

Προσωπικά, αποφεύγω τη μοιρολατρία και την επίμονη εναπόθεση ευθυνών, σε απρόσωπους μηχανισμούς και κεντρικές δομές, από τις οποίες δυστυχώς εξαρτάται η βιωσιμότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την οποία έχω την τιμή να υπηρετώ.

Θεωρώ πως έχουμε σπαταλήσει πολύτιμο χρόνο, ως άτομα και ως συλλογικότητες, στην αναζήτηση και απόδοση ευθυνών, σε πικρίες, σε διχασμούς και στην άσπονδη κριτική με αποδέκτη πάντοτε τον Άλλο, εμφανίζοντας συμπτώματα φυσικής δυσανεξίας στην αυτοκριτική, όταν το κυρίαρχο αίτημα της εποχής μας, ως η ασφαλέστερη προϋπόθεση επιβίωσης της χώρας μας, θα έπρεπε να είναι η ενότητα, ο σχεδιασμός, η στρατηγική και η υλοποίηση, με αφοσίωση και εργατικότητα, κοινών στόχων, με κυρίαρχο την Ανάπτυξη.

Από την άλλη, επιχειρώντας να εντρυφήσουμε στο ουσιαστικό περιεχόμενο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο ρόλο που καλείται να παίξει στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης, ως θεσμός που έχει άμεση και οικεία επαφή με τον πολίτη και τις ανάγκες του, είμαστε υποχρεωμένοι να τη μελετήσουμε στα συγκείμενα της, δηλαδή το ευρύτερο κοινωνικο - οικονομικό περιβάλλον της χώρας, στους κόλπους του οποίου λειτουργεί, τους διεθνείς συσχετισμούς που ασκούν καταλυτική επιρροή στην εσωτερική της οργάνωση και σύσταση, τα πρόσωπα που εμπλέκονται στην υλοποίηση των αρμοδιοτήτων που έχουν ανατεθεί στην Τοπική αυτοδιοίκηση κ.α.

Έτσι, η αναφορά, έστω και σε επίπεδο επιγραμματικής παρουσίασης, των δομικών παραμέτρων που συγκροτούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι αναπόφευκτη. Επιτρέψτε μου λοιπόν, μια σύντομη ιχνηλάτιση της υφιστάμενη συγκυρίας.

Α .Η πορεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο χρόνο

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, επικεντρώνονται στην αναζήτηση νέων μεθόδων και πρακτικών οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και δημοκρατικής νομιμοποίησης των δημόσιων πολιτικών.

Η Ελλάδα, ακολουθώντας τα πρότυπα ξένων κρατών , προέβη σε σειρά μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης, με στόχο τη βελτίωση των μεθόδων των παρεχόμενων υπηρεσιών, την αξιοποίηση της τεχνολογίας, και την απλοποίηση των διαδικασιών.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως πρωτοβάθμιος θεσμός διακυβέρνησης, υπέστη σειρά μεταρρυθμίσεων από την εποχή της πρωθυπουργίας Βενιζέλου μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα, με πιο πρόσφατες αυτή του Νόμου «Καποδίστριας», ο οποίος αντικαταστάθηκε το 2011 με το Νόμο «Καλλικράτης».

Οι αλλαγές εστιάστηκαν καταρχάς στην εδαφική αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα που προκαλούσε ο κατακερματισμός των ΟΤΑ. Έτσι προέκυψαν αναγκαστικές ή εθελούσιες συνενώσεις Δήμων (ο Δήμος Ρεθύμνου για παράδειγμα συνενώθηκε με άλλους τρεις Δήμους με τον Καλλικράτη), ενθαρρύνθηκαν διαδημοτικές συνεργασίες μέσω πρωτοβουλιών που στόχευαν στην επίτευξη οικονομιών κλίμακας, στη συνέργια - συμπληρωματικότητα οικονομικών πόρων, υλικοτεχνικής υποδομής και ανθρώπινου δυναμικού.

Επιπλέον, δημιουργήθηκαν μορφές δικτύωσης των Ο.Τ.Α. με άλλους φορείς της κεντρικής και αποκεντρωμένης διοίκησης, όπως υπουργεία, δημόσιες υπηρεσίες, συνδικάτα, αντιπροσωπευτικές οργανώσεις, επιχειρήσεις, κοινωνικοί φορείς, με σκοπό την επίλυση των τοπικών προβλημάτων. Η εδαφική αναδιάταξη των Δήμων και κοινοτήτων οδήγησε, όπως ήταν αναμενόμενο, σε σημαντικές αλλαγές στο εσωτερικό τους Στόχος ήταν ο εξορθολογισμός των δομών των Δήμων, η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων με τη μεταφορά τους από την κεντρική διοίκηση στους ΟΤΑ καθώς και η ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας μέσω της δημιουργίας νέων θεσμών δημοτικής αποκέντρωσης.

Οι μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε ο «Καλλικράτης», είχαν κοινό πεδίο προσανατολισμού την εισαγωγή μιας επιχειρηματικής κουλτούρας στην παροχή δημόσιων υπηρεσιών προς τους δημότες αλλά και τη ριζική μεταβολή παραδοσιακών αξιών και αντιλήψεων ως προς το ρόλο των OTA στην τοπική κοινωνία και οικονομία. Φιλοδοξούσαν να εξασφαλίσουν στη σύγχρονη Αυτοδιοίκηση, το χαρακτήρα της εγγύτητας στη λήψη αποφάσεων, της χρηστής διακυβέρνησης, της εποπτείας και του ελέγχου, της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, της ενίσχυσης του ρόλου και των δικαιωμάτων του πολίτη, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ουσιαστικά της πολυ-επίπεδης διακυβέρνησης

Αυτές οι μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες και πιθανότατα να έλυναν ζωτικά προβλήματα των ΟΤΑ, μέσω της διοικητικής εξυγίανσης τους, της καταπολέμησης της διαφθοράς και του καλά εδραιωμένου πελατειακού συστήματος, που ροκάνιζε επί δεκαετίες τα θεμέλια της δημόσιας διοίκησης αν, τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συνόδευε παράλληλα και η εξασφάλιση νέων πόρων όπως και η παροχή των κατάλληλων εργαλείων για τη διεκπεραίωση του ρόλου και των λειτουργιών της.

Πραγματικά, δεν θα ‘θελα να κατονομάσω τις αρμοδιότητες που ανατέθηκαν στους Δήμους, διότι μόνον η απαρίθμησή τους είναι κουραστική. Αρκεί να σας πω πως ο Δήμος είναι υπεύθυνος επί παντός επιστητού.

Αντί όμως να ενισχυθούν οι Δήμοι διοικητικά, με εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και οικονομικά, στο πλαίσιο της οικονομικής σκληρής λιτότητας, στην οποία υποβλήθηκε η χώρα λόγω της οικονομικής κρίσης, η Τοπική Αυτοδιοίκηση υπέστη και συνεχίζει να υπόκειται σε μια πρωτοφανή και ανεπίτρεπτη αφαίμαξη, στο πλαίσιο εφαρμογής μιας δημοσιονομικής πολιτικής που, αντί να εξυγιάνει, καταργεί ή υποβάλλει σε μια εντελώς αντιπαραγωγική διαδικασία, όλο το αυτοδιοικητικό οικοδόμημα.

Σύμφωνα με τη συνταγματική επιταγή, η Πολιτεία υποχρεούται να εξασφαλίζει όλες τις λειτουργικές δαπάνες των Δήμων (ΚΑΠ) και να χρηματοδοτεί το τεχνικό τους Πρόγραμμα μέσω της ΣΑΤΑ. Και οι δύο, έχουν υποστεί περικοπές: Η μεν ΚΑΠ της τάξης του 63%, η δε ΣΑΤΑ λαμβάνει περίπου το ¼ των χρημάτων που λάμβανε το 2009. Αξίζει να πούμε πως με τα ποσά αυτά όχι μόνον δεν καλύπτονται οι λειτουργικές δαπάνες του Δήμου μας αλλά υπάρχει έλλειμμα στη μισθοδοσία προσωπικού της τάξης του 1,5 εκατ. Ευρω το χρόνο.

Παράλληλα, οι Δήμοι, ουσιαστικά, είναι υποστελεχωμένοι, λόγω των απολύσεων ή του εξαναγκασμού σε συνταξιοδότηση, χωρίς αναπλήρωση των κενών θέσεων αφού απαγορεύτηκαν οι προσλήψεις. Εδώ, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ο κρίσιμος αριθμός δεν είναι αυτός των εργαζομένων αλλά ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η κατανομή τους σε υπηρεσίες αιχμής. Θέματα, που θα έπρεπε να είχαν ήδη λυθεί με εσωτερικές μετακινήσεις μέσω των Δήμων προκειμένου να εξασφαλιστεί η λειτουργική τους επάρκεια. Φυσικά, αυτό είναι ένα ζήτημα για το οποίο όλοι πρέπει να κάνουμε την αυτοκριτική μας…

Προκειμένου δε, να καλυφθεί αποσπασματικά και ανεπαρκώς το έλλειμμα προσωπικού, να χαμηλώσουν οι τρομακτικοί δείκτες ανεργίας και να κατασταλεί η κοινωνική αντίδραση από τις στρατιές ανέργων, επινοήθηκε η λύση των 5 μηνών συμβάσεων, με εξευτελιστική αμοιβή και πλήρες ωράριο εργασίας.

Φυσικά, αυτή η τακτική, δεν ανακουφίζει επί της ουσίας το πρόβλημα της υποστελέχωσης των Δήμων αν συνυπολογίσουμε ότι, εκτός των άλλων, τη σπατάλη ωφέλιμου χρόνου που διαθέτουν οι υπάρχοντες υπάλληλοι για να ενημερώσουν και να εκπαιδεύσουν τους νεοεισερχόμενους, οι οποίοι μόλις γίνουν επαρκείς και χρήσιμοι αναγκάζονται ν’ αποχωρήσουν λόγω λήξης της σύμβαση τους. Το σήμα ευέλικτες εργασιακές σχέσεις - χαμηλές αμοιβές, καταδεικνύει πως, πλέον, το μοντέλο της μόνιμης και σταθερής δουλειάς καταργείται για να υποκατασταθεί, είτε από μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.), είτε από Προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας, είτε από τα Προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ, είτε, στην καλύτερη περίπτωση, από Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.).

Πολλές δε φορές, το Κράτος ασκεί τη λεγόμενη κοινωνική πολιτική του, με νομοθετήματα τα οποία μετακυλύουν το κόστος τους στους Δήμους, χωρίς ν’ απαντούν στο ερώτημα αν μπορούν οι Δήμοι ν’ ανταποκριθούν, ενώ το Κράτος υποχρηματοδοτεί, οι δε πολίτες, είναι καθημαγμένοι από την οικονομική συγκυρία .

Περαιτέρω, την οικονομική δυσανεξία των ΟΤΑ εντείνουν: ο περιορισμός και η πτώση, πολλών ιδίων εσόδων τους (δημοτικοί φόροι, τέλη, δικαιώματα, εισφορές) λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και της κοινωνικής πολιτικής που ασκεί προς τους οικονομικά αδύναμους δημότες. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε και την αδυναμία των πολιτών ν’ ανταποκριθούν πλέον στις βασικές υποχρεώσεις τους απέναντι στο Δήμο (πληρωμές λογαριασμών νερού, ΤΑΠ, τελών παρεπιδημούντων, τροφεία σε παιδικούς σταθμούς, οφειλές από κλήσεις κλπ ) αντιλαμβανόμαστε εύκολα σε τι κατάσταση έχουν περιέλθει οι Δήμοι.

Είναι γεγονός πως όλα τα σημαντικά έργα που γίνονται στο Δήμο μας χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά Προγράμματα ΕΣΠΑ και, ίσως, αυτός είναι ο μόνος λόγος, που δικαιολογεί το γιατί τόσοι άνθρωποι παραμένουν στρατευμένοι στην ιδέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μια και είναι η μόνη πηγή που ουσιαστικά χρηματοδοτεί αναγκαία αναπτυξιακά έργα. Βέβαια, οφείλω να πω ότι ως δημοτικό σύστημα δεν συμφωνούμε πάντοτε με τις κεντρικές επιλογές, σε ότι αφορά τις προτεραιότητες και τη ιεράρχηση που κάνουν στα έργα που εγκρίνονται για χρηματοδότηση.

Όμως οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε στους άξονες που άλλοι χαράζουν και να απορροφούμε όσο το δυνατόν περισσότερα κονδύλια, ακόμη και για τομείς που δεν είναι δικής μας προτεραιότητας, γιατί η άλλη επιλογή, είναι να μην κάνουμε τίποτα.

Όπως γίνεται αντιληπτό, οι συνθήκες που σας περιέγραψα, επιβαρύνουν τη λειτουργία των ΟΤΑ, ακυρώνουν την όποια θετική μεταρρυθμιστική εξέλιξη επιδιώχθηκε και καθιστούν, ολοένα και πιο πολύ, την Τοπική Αυτοδιοίκηση ανίσχυρη, σε μια περίοδο διαρκώς διευρυνόμενων κοινωνικών προκλήσεων, όπως είναι η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η μακροχρόνια ανεργία και όπου, η ανάγκη παροχής ποιοτικών υπηρεσιών σε τομείς όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές, το περιβάλλον, η ποιότητα ζωής, η υγεία, η εκπαίδευση και η κοινωνική πρόνοια, επιβάλλει ως αναγκαιότητα μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Β. Το παράδειγμα του Δήμου Ρεθύμνου

Με αυτά λοιπόν τα δεδομένα, που σας παρέθεσα παραπάνω, καλούμαστε ως Τοπική Αυτοδιοίκηση, να πορευτούμε στο Δήμο μας. Προσηλωμένοι στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και κινητικότητας, οι οποίες θεωρούμε πως αποτελούν το ζητούμενο κάθε κοινωνίας αποφασισμένης να χαράξει τη δική της διαδρομή εξέλιξης και προόδου, επενδύσαμε, ως Δήμος Ρεθύμνης, σε αυτήν, μέσα από ένα αποτελεσματικό στρατηγικό σχεδιασμό, σε συνεργασία με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Εκτιμούμε, πως καταφέραμε, παρά τη δυσμένεια των καιρών ,με πολλή δουλειά, επίπονη προσπάθεια και επίμονες διεκδικήσεις που διεξάγονται σ ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον, να υλοποιήσουμε ένα σύνολο έργων που ενίσχυσαν τη λειτουργικότητα της πόλης, άλλαξαν θετικά το προφίλ της, εμπλούτισαν τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης της και αναβάθμισαν την ποιότητα ζωής των κατοίκων της, καθιστώντας την παράλληλα φιλική κι ελκυστική στους κατοίκους κι επισκέπτες της

Προφανώς, υπάρχουν θέματα στην πόλη και τους Οικισμούς, που χρήζουν βελτίωσης Ιδιαίτερα στην ενδοχώρα, το επίπεδο των υποδομών είναι σε κατάσταση μη αποδεκτή. Ισως, ο «Καλλικράτης», με πραγματικούς πόρους, να ήταν η απάντηση στο πρόβλημα αυτό. Δυστυχώς, όμως, όπως προανέφερα, το μόνο που μας απομένει είναι η σωστή προετοιμασία και η διαρκής επαγρύπνηση ώστε να μην μας ξεφεύγει καμία χρηματοδοτική ευκαιρία προκειμένου να λύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα προβλήματα. Γι' αυτό εξάλλου και παραμένουμε ανοιχτοί σε προκλήσεις και προτάσεις, μέσα από διαδικασίες διαφάνειας, δημόσιου διαλόγου, συχνής διαβούλευσης και έντιμης επικοινωνίας με τους πολίτες. Για να αφουγκραζόμαστε τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας μας, να τις ιεραρχούμε και να παλεύουμε για τη διαχείριση και κάλυψή τους.

Συναισθανόμαστε ότι διαχειριζόμαστε ένα ευλογημένο τόπο με πλούσια ιστορία, εξαιρετικό κλίμα, σπάνια βιοποικιλότητά, μοναδικό φυσικό περιβάλλον, πλήθος μνημείων - ανθεκτικοί μάρτυρες όλων των λαών που πέρασαν απ’ αυτό τον τόπο, ακόμα και ως κατακτητές, τα οποία συνυπάρχουν με τις λειτουργίες της νέας πόλης κι ένα Πανεπιστήμιο που μας κάνει συνεχώς υπερήφανους που, μαζί με τον Τουρισμό, εκτόξευσαν την ανάπτυξη του τόπου μας.

Η παρουσία του Πανεπιστημίου, όπως και η τουριστική ανάπτυξη, άσκησε, ως ήτο αναμενόμενο, μια σημαντική οικιστική πίεση στην πόλη αφού οι ανάγκες σε στέγη, σε μέσα μεταφοράς και σε ψυχαγωγία έγιναν εντονότερες. Είναι αλήθεια βέβαια ότι ειδικά η τουριστική ανάπτυξη, ως ένα βαθμό, εξελίχθηκε άκριτα, χωρίς τον απαιτούμενο σχεδιασμό και όραμα.

Έτσι, ειδικά η πόλη, άρχισε να θυσιάζει τη γραφικότητα της στην άναρχη οικιστική δόμηση, τη συρρίκνωση των ελεύθερων δημόσιων χώρων, την ανεξέλεγκτη κυκλοφορία, την ασύδοτη και παράνομη κατάληψη κοινόχρηστων χώρων και στην καλλιέργεια μιας νοοτροπίας ασύμβατης, με τη μέχρι τότε παράδοση της.

Επιτακτική λοιπόν προέκυψε η ανάγκη αναστροφής της πορείας μ’ ένα σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης που θα είχε ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Δημοτών και των επισκεπτών μας και τη δημιουργία μιας πόλης βιώσιμης, ανταγωνιστικής και προοδευτικής.

α. Όραμα- Στρατηγική – Φιλοσοφία για τη βιώσιμη ανάπτυξη

Ακολουθήσαμε την φιλοσοφία των ολοκληρωμένων, συνδυασμένων και συσχετισμένων παρεμβάσεων στην πόλη, υπό την καθοδήγηση μιας επιστημονικά εξειδικευμένης στρατηγικής μελέτης, την οποία αγωνιστήκαμε για να εφαρμόσουμε επακριβώς.

Επενδύσαμε, κυρίως με όρους ποιότητας και όχι ποσότητας, στα σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης μας δηλαδή τη γεωγραφική της θέση, το φυσικό της Περιβάλλον και τον Πολιτισμό της, προσηλωμένοι. Δώσαμε προτεραιότητα στην εκτέλεση έργων που θα άλλαζαν την αισθητική και τη λειτουργία της πόλης αλλά κυρίως τη νοοτροπία και τη συμπεριφορά των πολιτών.

Παράλληλα, δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην εξωστρέφεια του Δήμου, στην ένταξη του στην ευρύτερη περιοχή, τη σχέση του με τους όμορους Δήμους και με τους γειτονικούς Νομούς αλλά και με Ευρωπαϊκούς θεσμούς και Προγράμματα, τα οποία παρακολουθούμε στενά και υποστηρίζουμε ενεργά.

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες της πόλης μας των ανθρώπων της και των επισκεπτών μας, τις δυνατότητες της και με σεβασμό στο φυσικό, αστικό και μνημειακό περιβάλλον της, καταρτίσαμε κι εφαρμόσαμε ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό πλάνο βιώσιμης ανάπτυξης .

Στις προτεραιότητες του αναπτυξιακού μας πλάνου εντάξαμε τη βιώσιμη κινητικότητα, χωρίς να παραβλέπουμε την ανάγκη αστικής και περιαστικής ανάπτυξης, την ανάδειξη και διαχείριση του παραλιακού μετώπου, την αξιοποίηση της εξαιρετικής ενδοχώρας μας και των παραλιών, την προστασία και αύξηση του πρασίνου, των ρεμάτων, του τοπίου, των ευπαθών περιοχών, την ενεργειακή πολιτική του Δήμου μέσα από την εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση εκπομπών CO2 , την ενίσχυση της αγροτικής, τουριστικής και πολιτιστικής ανάπτυξης του Δήμου μας, τη στήριξη κι ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής , αφού χωρίς την ύπαρξη μιας υγιούς και δυνατής κοινωνίας, οποιαδήποτε προσπάθεια για ανάπτυξη είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.

Όραμα μας είναι η αναγνωρισιμότητα του Ρεθύμνου και της ευρύτερης περιοχής του, όχι μόνο ως αξιόλογου τουριστικού προορισμού αλλά και ως πρότυπο βιώσιμου Δήμου, μεσαίου μεγέθους στη χώρα, και ως τόπου υποδοχής σοβαρών επενδυτικών πρωτοβουλιών.

β . Βιώσιμη Ανάπτυξη και Κινητικότητα

Έχοντας λοιπόν στο μυαλό μας ότι Δήμος δεν είναι μόνο οι υποδομές αλλά, κυρίως, είναι η κοινωνία και οι άνθρωποί της καθώς και οι νοοτροπίες που καθορίζουν τις ανθρώπινες συμπεριφορές, προσπαθήσαμε να συνδέσουμε όλα τα σχεδιαζόμενα έργα, τα αναγκαία για τη βελτίωση του αστικού και κοινωνικού εξοπλισμού, με τη φιλοσοφία της βιώσιμης κινητικότητας, την οποία αντιλαμβανόμαστε ως τρόπο σκέψης και ζωής, ως άυλο αγαθό και ως τρόπο χρήσης της πόλης ο οποίος προσδίδει ποιοτικά χαρακτηριστικά στο δημόσιο χώρο και θέτει στο επίκεντρο της αναπτυξιακής διαδικασίας τον Άνθρωπο και το Περιβάλλον.

Συμφωνήσαμε επίσης εξαρχής ότι ειδικά η μεταμόρφωση μιας πόλης, δε μπορεί να βασιστεί στο ένστικτο, στην ατομική αισθητική, σε αποσπασματικές παρεμβάσεις και σε αυτοσχεδιασμούς αλλά σ΄ ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας, που δεν θ' αφήνει τίποτα στην τύχη του. Για τον λόγο αυτό , απευθυνθήκαμε στο ΕΜΠ και ιδιαίτερα στον Καθηγητή κ. Θάνο Βλαστό και τους συνεργάτες του που έχουν σημαντική ερευνητική εμπειρία και γνώση των σημερινών ευρωπαϊκών πολιτικών στην Πολεοδομία και τις Μεταφορές, συνδυάζοντας το όραμα με τη ρεαλιστική υλοποίησή του.

Τα κυρίαρχα στοιχεία που διαπνέουν τη φιλοσοφία μας, λοιπόν, μπορούν να συνοψιστούν : στην απελευθέρωση του δημόσιου χώρου, στην αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών και στον προσανατολισμό του δημοσίου έργου σε κατεύθυνση που να υποδηλώνει ποιο τελικά σεβόμαστε: τον πεζό, τον ανάπηρο, τον ηλικιωμένο, τη μητέρα και τα παιδιά ή εκείνον που νομίζει ότι τα τέλη κυκλοφορίας του δίνουν το δικαίωμα της άναρχης, επικίνδυνης κυκλοφορίας και παράνομης στάθμευσης; Όλα τα έργα που κάναμε και όσα θ’ ακολουθήσουν, «κουμπώνουν» σε αυτό το όραμα και σε αυτό το στόχο.

Έτσι ολοκληρώσαμε το Σχέδιο Βιώσιμης Κινητικότητας της πόλης του Ρεθύμνου

Ας δούμε μαζί μερικά από αυτά τα έργα καθώς και τις επιπτώσεις τους στη ζωή της πόλης και των ανθρώπων της:

• Δημιουργήσαμε νέες πλατείες με αντιπροσωπευτικότερο παράδειγμα την πλατεία Μικρασιατών. Εκτός από χώρος συνάντησης και αναψυχής ,στην καρδιά της Π. Πόλης, συνιστά κομβικό σημείο σύνδεσης δημόσιων κτισμάτων που φιλοξενούν κοινωνικές, πνευματικές και πολιτιστικές δράσεις, τα οποία επίσης κατασκευάσαμε περιμετρικά της : Το Σπίτι Πολιτισμού, το κτίριο των κοινωνικών δομών ΚΔΑΠ και ΚΗΦΗ, το Βρεφονηπιακό Σταθμό και γραφεία διοίκησής τους.

• Προσφάτως δε ολοκληρώθηκε και το βιοκλιματικό έργο αναβάθμισης και ανάπλασης της πλατείας Σοχώρας. Ένα έργο, πρωτοποριακό σε ότι αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας και το σεβασμό στο περιβάλλον, που άλλαξε εντελώς τη φυσιογνωμία μιας παρηκμασμένης επί χρόνια περιοχής. Ακόμη και τα κολωνάκια που τοποθετήθηκαν για τα οποία πολλοί διαμαρτύρονται, είναι ένα στοίχημα για την κοινωνία μας. Πραγματικά θα είμαι ευτυχής την ημέρα που θα τα αποσύρουμε γιατί αυτό θα σημαίνει ότι πλέον δεν τα χρειαζόμαστε. Δεν είμαστε όμως ακόμη έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Το επιβεβαιώνει η συμπεριφορά μας σε περιοχές που δεν έχουν μπει εμπόδια στην κυκλοφορία και τη στάθμευση οχημάτων όπως είναι το πανέμορφο ιστορικό μας κέντρο όπου ο δακτύλιος παραβιάζεται ασύδοτα όπως και στο ανατολικό παραλιακό μέτωπο που παραδίδεται έτοιμο εντός των ημερών.

• Αναπλάσαμε υφιστάμενες πλατείες όπως αυτή του Αγνώστου Στρατιώτη, αναβαθμίζοντας αισθητά την ανατολική είσοδο στο κέντρο της πόλης.

• Ξαναφτιάξαμε από την αρχή, κεντρικές οδικές αρτηρίες, με εκτεταμένες πεζοδρομήσεις, οι οποίες, εκτός της δημιουργίας μεγάλων και ασφαλών πεζοδρομίων και νέων ποδηλατοδρόμων, κατασκευάστηκαν λαμβάνοντας ειδική μέριμνα για τα Άτομα με Αναπηρία.

• Τα τελευταία χρόνια, η πόλη μετατράπηκε κυριολεκτικά σε ένα μεγάλο εργοτάξιο. Όλοι οι κεντρικοί δρόμοι από τα ανατολικά έως τα δυτικά, εντός και εκτός της πόλης αναπλάστηκαν ριζικά. Θα σας αναφέρω ονομαστικά μερικές οδούς και θα σε επόμενη διαφάνεια, θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε συγκεντρωτικά τα έργα που υλοποιήθηκαν, το κόστος τους και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα στο οποίο καταφέραμε να τα εντάξουμε. Πρόκειται λοιπόν για τον κεντρικό δρόμο εισόδου από τα δυτικά (στην περιοχή Στρατοπέδου), την οδό Κριάρη, την οδό Κουρμούλη, τη Γερακάρη, την οδό Δημοκρατίας μέχρι και το Παλαιοντολογικό Μουσείο στο οποίο αναπλάσαμε όλο τον περιβάλλοντα χώρο του, την οδό Τρανταλλίδου που οδηγεί στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου, με ειδική φροντίδα για την εξασφάλιση προσβασιμότητας στα ΑμεΑ, ενώ στα ανατολικά βαίνει προς ολοκλήρωση το έργο ανάπλασης του παραλιακού μετώπου αφού προηγήθηκε η ανάπλαση του παραλιακού τμήματος από το Δελφίνι μέχρι το Λύκειο των Ελληνίδων.

Να μην παραλείψω να επισημάνω τη βαρύτητα που δίδουμε στην εφαρμογή δραστικών μέτρων ανακούφισης του έντονου κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης κι ενθάρρυνσης της χρήσης των εναλλακτικών μορφών μετακίνησης για σύντομες σχετικά διαδρομές.

Μία εξ αυτών είναι η χρήση του ποδηλάτου αφού διαθέτουμε πλέον αρκετούς ποδηλατόδρομους. Με αυτό το σκεπτικό ο Δήμος μας, εξασφάλισε μέσω Προγράμματος της Cosmote, ποδήλατα που διατίθενται έναντι χαμηλότατου μισθώματος στους δημότες κι επισκέπτες – μέτρο που δυστυχώς δεν έχει τύχει της επιθυμητής ανταπόκρισης, ενώ σε συνεργασία με το ΚΤΕΛ προετοιμάζουμε την ένταξη μας στο Πρόγραμμα « Μαθιός Καρλαύτης», που είναι ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα 5 ετούς διάρκειας, με στόχο τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών που να διευκολύνουν τους πολίτες στη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Εφόσον ενταχθεί ο Δήμος μας στο Πρόγραμμα, θα λάβει ειδική μέριμνα για τη μετακίνηση των ηλικιωμένων, των Ατόμων με Αναπηρία αλλά και για την επιδότηση της μεταφοράς οικονομικά ασθενών συμπολιτών καθώς και των φοιτητών του Πανεπιστημίου μας με την δρομολόγηση ειδικής γραμμής για τη μετακίνηση τους στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου.

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει η κατασκευή 5 νέων υπερσύγχρονων σχολείων, περιφερειακά της πόλης, έργο που, εκτός του ότι θα αποσυμφορήσει κυκλοφοριακά το κέντρο, αφού πολλοί μαθητές θα φιλοξενηθούν στις νέες εγκαταστάσεις φεύγοντας από τα σχολεία την πόλης, αποτελεί, μετά από 3 δεκαετίες αποκλεισμού του Ρεθύμνου από κάθε νέα σχολική υποδομή, μια σημαντική παρέμβαση στη συνολική αναβάθμιση της σχολικής κοινότητας του τόπου μας.

Πρόκειται για το Γυμνάσιο – Λύκειο Ατσιποπούλου , κτήρια των οποίων η συνολική επιφάνεια ορόφων ξεπερνά τα 6.500 τετρ μέτρα , το Γυμνάσιο - Λύκειο στην περιοχή Σφακάκι, που κατασκευάστηκε σε Δημοτικό οικόπεδο έκτασης 7.000 τετρ. Μέτρων, το Δημοτικό Σχολείο στο Γεράνι, συνολικού εμβαδού περίπου 4.000 τετρ μέτρων.

Όλα αυτά τα σχολεία, πληρούν τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές κατασκευής και ασφαλείας, διαθέτουν εκτός από τις άνετες, κλιματιζόμενες αίθουσες διδασκαλίας και γραφεία, εργαστήρια φυσικής, καλλιτεχνικών τεχνολογίας, βιβλιοθήκες, ιατρείο, βοηθητικούς χώρους, γήπεδα, γυμναστήρια, κυλικεία κλπ.

Στη διαφάνεια μπορείτε να δείτε συνοπτικά το κόστος του καθενός από αυτά και το πρόγραμμα που χρηματοδότησε την κατασκευή τους.

• Ανέγερση νέου Γυμνασίου - Λυκείου Ατσιποπούλου 8.000.0000 Π.Ε.Π. Κρήτης
• Ανέγερση 5ου Γυμνασίου - 4ου Λυκείου (περιοχή Σταυρωμένου) 6.300.0000 Π.Ε.Π. Κρήτης
• Ανέγερση 6θεσιου Δημοτικού Σχολείου
• Γερανίου 3.000.0000 Π.Ε.Π. Κρήτης
• Αποκατάσταση Ερειπωμ. Παραδοσιακού Κτίσματος
• Για Χρήση Βρεφονηπιακού Σταθμού 647.0000 Π.Ε.Π. Κρήτης
• Προμήθεια εξοπλισμού Βρεφονηπιακού σταθμού 37.506,47 Π.Ε.Π. Κρήτης

Σε ότι αφορά τους χώρους στάθμευσης που αποτελούν το σταθερό ζητούμενο κάθε μεσαίου ή μεγάλου αστικού κέντρου, στο Ρέθυμνο έχουμε αξιοποιήσει σημαντικό αριθμό διαθέσιμων χώρων εντός και περιφερειακά της πόλης, στην Πλατεία 4ων Μαρτύρων, στη Μαρίνα, στον Κουμπέ κλπ, όμως το πρόβλημα θα ανακουφιστεί με τη δημιουργία ενός μεγάλου, υπόγειου Πάρκιγκ, έργο που απαιτεί προσεκτική μελέτη και τεράστιο κόστος για να κατασκευαστεί, ενώ δεν υπάρχει προς το παρόν άξονας σε χρηματοδοτικό Πρόγραμμα για να το εντάξουμε.

Έχουμε καταφέρει όμως , με την επιτυχή εφαρμογή του μέτρου της ελεγχόμενης στάθμευσης να αποσυμφορήσουμε κυκλοφοριακά το κέντρο και να αποδεσμεύσουμε θέσεις στάθμευσης σε βασικές οδούς, αποθαρρύνοντας την πολύωρη κατάληψη τους .

Επιπλέον, ο Δήμος μας έχει αναθέσει στο Ε.Μ.Π. και στην ομάδα του Κου Βλαστού, την επέκταση του Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας και στους οικισμούς του Δήμου. Στο νέο αυτό σχέδιο θα περιλαμβάνεται και: Ολοκληρωμένο δίκτυο ποδηλατικών και φυσιολατρικών διαδρομών , ανάδειξη και σήμανση μονοπατιών και παρεμβάσεις ανάπλασης σε οικισμούς της ενδοχώρας.

Φυσικό επακόλουθο αυτής της πολιτικής είναι η επιλογή του Δήμου Ρεθύμνης από τη Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης του Υπ. Εσωτερικών ως μία εκ των 3 ελληνικών πόλεων που εκπροσώπησαν τη χώρας μας στο RFSC (Αρ Εφ Ες Σι) Reference Framework for Sustainable Cities

γ. Ενεργειακή πολιτική του Δήμου

Το όραμα μας στο Δήμο Ρεθύμνης εστιάζεται στην ανάδειξη της τοπικής ενεργειακής πολιτικής σε μόνιμο πυλώνα του αναπτυξιακού σχεδιασμού του Δήμου μας. Ασφαλής οδός για την επίτευξη του είναι η υπεύθυνη, προσεκτικά σχεδιασμένη, υιοθέτηση πράσινων πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος.

Συνοπτικά σας αναφέρουμε ότι Δήμος μας έχει υπογράψει το Σύμφωνο των Δημάρχων που είναι η κυριότερη ευρωπαϊκή κίνηση στην οποία συμμετέχουν τοπικές και περιφερειακές αρχές, με την οποία δεσμευόμαστε εθελοντικά να μειώσουμε τις εκπομπών CO2 επίσης κατά τουλάχιστον 20% έως και το 2020.

Επίσης ο Δήμος Ρεθύμνου είναι από τους ελάχιστους ελληνικούς Δήμους που συμμετέχουν στο Μayor’s Adapt που αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία συνυπογράφουν Δήμαρχοι ευρωπαϊκών Πόλεων, μεταξύ αυτών και το Ρέθυμνο, και αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Οι πόλεις που συμμετέχουν στο Σύμφωνο αυτό δεσμεύονται να συμβάλλουν στο γενικό στόχο της ΕΕ που είναι η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την τοπική προσαρμογή ή η ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Με αυτά τα προσόντα, που αποτυπώνονται σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και έργα που εκτελέσαμε, προσαρμοσμένα στις δεσμεύσεις μας, πετυχαίνουμε την έγκριση της συμμετοχής μας, ως συνεργαζόμενοι εταίροι, σε ευρωπαϊκά προγράμματα περιβαλλοντικής προσαρμογής. Ακόμη και σήμερα διεκδικούμε και εξασφαλίζουμε χρηματοδοτήσεις και συνεργασίες με ευρωπαϊκές πόλεις, πολλαπλάσιου πληθυσμού από το Ρέθυμνο, γεγονός που επιβεβαιώνει τη δυναμική του Ρεθύμνου την αναγνωρισιμότητα του και την αποδοχή του.

Θα μου επιτρέψετε μόνο μια αναφορά σε δύο από τα ευρωπαϊκά Προγράμματα:

Το ένα αφορά τη συμμετοχή του Ρεθύμνου στο Πρόγραμμα Ελλάδα Κύπρος «Αγία Νάπα - Ρέθυμνο: Καθολικά Προσβάσιμες Πόλεις» που εντάχθηκε στο Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα- Κύπρος 2007 – 2013». Με το Πρόγραμμα αυτό, ενισχύσαμε τη σταθερή συνεργασία μας με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία και εκτελέσαμε έργα που βελτίωσαν την προσβασιμότητα σε χώρους και υπηρεσίες του Δήμου Ρεθύμνης και του Δήμου Αγίας Νάπας προς όφελος των δημοτών και επισκεπτών με αναπηρία.

Προσφάτως δε, εγκρίθηκε η συμμετοχή του Δήμου μας, σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης στο Horizon 2020 – άξονας Civitour Destination, το οποίο είναι ένα ευρωπαϊκό Πρόγραμμα που χρηματοδοτεί την έρευνα και καινοτομία, ως μέσα για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας

Συνοψίζοντας όσα προανέφερα για τη στρατηγική του Δήμου μας σε ότι αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη, θα ήθελα να επισημάνω το εξής : Προφανώς η αντίληψη μας περί ανάπτυξης δεν περιορίζεται σε έργα υποδομών των οποίων την αναγκαιότητα την αντιλαμβανόμαστε όλοι. Είτε αυτά αφορούν σε δρόμους, πεζοδρόμια και πλατείες είτε επικεντρώνονται στην ενεργειακή πολιτική και το σεβασμό στο φυσικό και αστικό περιβάλλον είτε αφορούν την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, του μνημειακού πλούτου και της παράδοσής μας. Το μεγαλύτερο στοίχημα για μας, ειδικά την περίοδο που διανύουμε είναι αφενός η πολυδάπανη συντήρηση όλων των υποδομών που δημιουργήσαμε και, αφετέρου, η άσκηση μιας αποτελεσματικής κοινωνικής πολιτικής που έχει ως επίκεντρο τον Ανθρωπο και τις ανάγκες του.

Δ. Κοινωνική Πολιτική Δήμου Ρεθύμνης

α. Κοινωνική Υπηρεσία

Ο τομέας της κοινωνικής μας πολιτικής υποστηρίζεται από την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Ρεθύμνης, που λειτουργεί στο Δήμο Ρεθύμνου από το 2008. Είναι τόσο ευρύ το αντικείμενο της και τόσο πολλές οι αρμοδιότητες της, που θα χρειαζόμασταν πολύ χρόνο για να σας τις παρουσιάσω αναλυτικά. Μόνον η διαχείριση των δικαιούχων αναπηρικών επιδομάτων, οι οποίοι αριθμούν περί τα 1000 άτομα αρκεί ως ενδεικτικό στοιχείο.

Αν συνυπολογίσουμε, αφενός τις ανάγκες των συνανθρώπων μας με οικονομικά προβλήματα, ψυχικές ασθένειες, θύματα ενδοιοικογενειακής ή άλλης μορφής βίας, με Αναπηρία, μονογονεϊκές οικογένειες, καρκινοπαθείς κλπ. και αφετέρου τους ρυθμούς αύξησης αυτών των αναγκών, καταλαβαίνουμε πως ο όγκος των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι μη μετρήσιμος. Όπως συχνά μεταβαλλόμενο είναι και το εξίσου υψηλό κόστος παροχής αυτών των υπηρεσιών και συντήρησης των υφιστάμενων κοινωνικών δομών, το οποίο υπερέβη τον τελευταίο χρόνο τα 5,5 εκατ Ευρώ.

Μιλάμε για τα 5 ΚΑΠΗ που λειτουργούν στο Δήμο μας και φιλοξενούν 6000 εγγεγραμμένα Μέλη από τα οποία τα 3500 και πλέον είναι ενεργά, τους 6 Παιδικούς και Βρεφονηπιακούς Σταθμούς δυναμικότητας 400 νηπίων και 50 βρεφών, δομές που διαχειρίζεται το Νομικό Πρόσωπο του Δήμου «Κοινωνική Πολιτική και Μουσική Παιδεία», συνολικού ετήσιου κόστους 3.500.000 Ε, εκ των οποίων η επιχορήγηση του Δήμου ανέρχεται στο 1.400.00 Ε, η επιχορήγηση από το ΕΣΠΑ είναι 550.000Ε και το υπόλοιπο ποσό συμπληρώνεται από τα τροφεία των παιδικών σταθμών και τις προαιρετικές συνδρομές των μελών των ΚΑΠΗ.

Επιπλέον, λειτουργούν άλλοι 2 βρεφονηπιακοί Σταθμοί, στην Παλιά Πόλη και του Αρμένους, ένα ΚΔΑΠ, ένα ΚΗΦΗ, και 5 συνολικά Μονάδες του Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι», στην πόλη και στα Δημοτικά Διαμερίσματα Προϋπολογισμού 890.000 €, εκ των οποίων οι 690.000 € χρηματοδοτούνται από Εθνικούς και Κοινοτικούς πόρους και η διαφορά των 200.000 € καταβάλλεται από τον Δήμο Ρεθύμνης.

Παρά την υφιστάμενη, δραματική μείωση των εσόδων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες μας λόγω συνταξιοδοτήσεων, απολύσεων, διαθεσιμοτήτων και απαγόρευσης προσλήψεων, τις συνεχώς διογκούμενες αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης, στελέχωσης και συντήρησης των κοινωνικών δομών και των κοινωνικών πρωτοβουλιών (συσσίτια, κοινωνικά παντοπωλεία, ιατρεία, φαρμακεία, κ.α.), συνθήκες που εξωθούν τους Δήμους είτε στην απόσυρση από δραστηριότητες που δεν μπορούν πλέον να χρηματοδοτήσουν π.χ. Βοήθεια στο σπίτι, Κ.Δ.Α.Π., αθλητικά και πολιτιστικά προγράμματα, με προφανείς δυσμενείς επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες είτε στον περιορισμό της έκτασης των παρεχομένων υπηρεσιών είτε στην υποβάθμιση της ποιότητάς τους, εμείς συνεχίζουμε να συντηρούμε και να εμπλουτίζουμε τις κοινωνικές μας δομές, δίδοντας προτεραιότητα στην ανακούφιση των προβλημάτων των συνανθρώπων μας.

Προσφάτως μάλιστα παραδώσαμε στη ρεθεμνιώτικη κοινωνία, μια εξαιρετική δομή, το Κέντρο Κοινωνικής Μέριμνας, στο Μασταμπά, το οποίο είδατε στις παραπάνω διαφάνειες ως έργο, κόστους 5 εκατ. Ευρώ, που θα φιλοξενήσει στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του βρεφονηπιακό σταθμό με ειδικό τμήμα για νήπια με αναπηρία, ΚΑΠΗ, δράσεις νεολαίας σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα με πλήρη τεχνολογικό εξοπλισμό και δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο και διοικητικές υπηρεσίες. Ένα πραγματικό κόσμημα που θα ανακουφίσει πολλές οικογένειες του Ρεθύμνου.

β. Παιδεία – Αθλητισμός

Στον ευαίσθητο χώρο της Παιδείας, μέσω του ικανότατου Τμήματος Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης που ήταν από τα πρώτα που οργανώθηκε τόσο άμεσα και τόσο σωστά σε πανελλήνιο επίπεδο από την πρώτη περίοδο εφαρμογής του Καλλικράτη, αλλά και της ακούραστης Τεχνικής του υπηρεσίας ο Δήμος μας, ανέλαβε τις συντηρήσεις και τις αναβαθμίσεις όλων των υφιστάμενων σχολικών κτηριακών υποδομών. Περιττό να αναφερθούμε στη σκληρή δουλειά που πρόσφεραν πέραν ωραρίου, κόπου και χρόνου οι συγκεκριμένες υπηρεσίες για την ανέγερση των προαναφερθέντων νέων σχολικών μονάδων, οι οποίες μέσω capital controls, που προκάλεσαν αλυσιδωτά προβλήματα στην εκτέλεσή τους μέχρι και τον κίνδυνο απώλειας της χρηματοδότησής τους, ολοκληρώθηκαν, την περίοδο αυτή εξοπλίζονται και άλλες θα παραδοθούν στους μαθητές και καθηγητές τους αμέσως μετά το Πάσχα και άλλες με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.

Επιπλέον, το Τμήμα συνεργάζεται στενά με τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, τους συλλόγους Γονέων και τις σχολικές επιτροπές, ώστε μαζί να διαχειριστούν τα πολλαπλά προβλήματα που βάλλουν την Εκπαίδευση σε όλε στις βαθμίδες.

Στις αρμοδιότητές του είναι και η υλοποίηση Προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης και κατάρτισης Ενηλίκων τα οποία, παρά την επιτυχία τους κινδύνεψαν να καταργηθούν αλλά ευτυχώς σώθηκαν και θα συνεχιστούν το Φθινόπωρο.

Αξια αναφοράς είναι και η συνεργασία του Τμήματος Παιδείας και της ΚΕΔΗΡ με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το ΤΕΙ Μουσικής Ακουστικής και Τεχνολογίας σε επίπεδο διοργάνωσης δημόσιων διαλέξεων, υποστήριξης σημαντικών επιστημονικών Συνεδρίων και πολιτιστικών εκδηλώσεων κ.α.

Στον Αθλητισμό, το αρμόδιο Τμήμα του Δήμου σε συνεργασία με το Τμήμα Παιδείας και την Τεχνική Υπηρεσία, υποστηρίζει τη συνέχιση των θεσμοθετημένων πλέον αθλητικών δραστηριοτήτων όπως είναι το Διεθνές Τουρνουά Σκάκι, αναλαμβάνει τη διοργάνωση μεγάλων αθλητικών συναντήσεων όπως είναι οι παγκόσμιοι αγώνες ποδηλασίας δημοσιογράφων και αναλαμβάνει τη βελτίωση και συντήρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων σε όλη τη διοικητική έκταση του διευρυμένου Δήμου μας. Τις μέρες αυτές ξεκίνησαν και οι εργασίες της κατασκευής σύγχρονου Κλειστού Γυμναστηρίου στα Περιβόλια ενώ βασική επιδίωξη παραμένει η διεκδίκηση δημιουργίας του Αθλητικού Κέντρου Γάλλου, στην έκταση των 56 στρεμμάτων που έχει παραχωρήσει το Πανεπιστήμιο στο Δήμο μας, το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις.

Στην κοινωνική πολιτική μας εντάσσουμε και δράσεις Πολιτισμού και Τουρισμού, ως τους κατεξοχήν άξονες υγιούς δημιουργικότητας και διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής.

γ. Πολιτισμός - Τουρισμός

Στη συνείδηση όλων των κρητικών, το Ρέθυμνο, πόλη φημισμένη για την Παράδοση, τον Πολιτισμό της και τους ποιοτικούς ανθρώπους της, έχει καταγραφεί ως «Πόλη των Γραμμάτων και των Τεχνών». Στη συντήρηση του ποιοτικού αυτού χαρακτηριστικού, συνέβαλε καταλυτικά όπως προανέφερα, η κατάκτηση από πλευράς Ρεθύμνου της έδρας του Πανεπιστημίου Κρήτης με τη συνακόλουθη δημιουργία μιας εξαιρετικής Πανεπιστημιούπολης, την οποία στήριξαν με συγκινητική θέρμη οι ίδιοι οι κάτοικοι της πόλης προσφέροντας είτε δωρεάν είτε έναντι ευτελών αποζημιώσεων, μια τεράστια έκταση των 2,5 χιλιάδων στρεμμάτων για τη ανέγερση της ώστε να φιλοξενεί με επάρκεια τα πολυάριθμα Τμήματα και τους χιλιάδες φοιτητές του.

Το Ρέθυμνο λοιπόν, παρότι μειονεκτεί σε σχέση με τους γειτονικούς Νομούς σε προσβασιμότητα αφού δεν διαθέτει ούτε αεροδρόμιο αλλά ούτε και απευθείας ακτοπλοϊκή σύνδεση με το λιμάνι του Πειραιά, έχει κατορθώσει να κερδίσει μια ξεχωριστή θέση στις προτιμήσεις ντόπιων κι επισκεπτών, (πέρυσι το Tripadvisor απένειμε στην πόλη μας το βραβείο επισκεπτών οι οποίοι κατέταξαν το Ρέθυμνο στους 10 καλύτερους τουριστικούς προορισμούς στη χώρα) διότι επενδύει, κυρίως με όρους ποιότητας και όχι ποσότητας, στα σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα του

Για μας, ο Πολιτισμός είναι η μόνη ασφαλής εγγύηση ειρηνικής συνύπαρξης των ανθρώπων και αγωγός διάχυσης υψηλών ιδεών και ιδανικών, με κυρίαρχες αυτές της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης. Γι’ αυτό και επενδύσαμε στον Πολιτισμό, είτε κινητοποιώντας το ντόπιο καλλιτεχνικό μας δυναμικό, είτε αξιοποιώντας τη γνώση και εμπειρία διακεκριμένων Ελλήνων Καλλιτεχνών, είτε μέσα από συνεργασίες με διεθνούς φήμης καλλιτέχνες, θεσμούς, ευρωπαϊκές πόλεις με τις οποίες διατηρούμε στενούς δεσμούς φιλίας και συνεργασίας και καλλιτεχνικά σχήματα παγκοσμίου εμβέλειας.

Οι κυριότερες, τις οποίες κι εσείς είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε, είναι το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι, το οποίο είναι το 2ο καλύτερο στην Ελλάδα, μετρά πάνω από 100 χρόνια ζωής και αντοχής στην πολυκύμαντη σύγχρονη ιστορία της χώρας, υποστηρίζεται από 17.000 περίπου Καρναβαλιστές και τις εκδηλώσεις του, που διαρκούν περίπου ένα μήνα, παρακολουθούν κάθε χρόνο πάνω από 100.000 θεατές.

Η φιλοσοφία του εδράζεται στην κοινή παραδοχή ότι πρόκειται για ένα ολιστικό γεγονός. Είναι ο μοναδικός θεσμός στο νησί που εμπνέει τόσο πάθος και τόσο παλμό σε τόσους χιλιάδες ανθρώπων, όλων των ηλικιών.

Το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ, είναι ένας θεσμός πολύ σημαντικός για το Ρέθυμνο μια και εγκαθιδρύει ένα ζωντανό και διαρκή διάλογο μεταξύ του Παρόντος και του αναγεννησιακού παρελθόντος της πόλης. Η Ευρώπη, τα Βαλκάνια και η Μεσόγειος, συναντώνται και συμμετέχουν σε αυτή τη μεγάλη γιορτή του Αναγεννησιακού μας Φεστιβάλ, το οποίο μετρά σχεδόν 3 δεκαετίες ζωής και είναι γνωστό στο πανελλήνιο αφού η διοργάνωσή του ήταν πρωτοποριακή για τη χώρα ενώ μέχρι σήμερα έχει φιλοξενήσει δεκάδες μουσικά σχήματα με όργανα εποχής, από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο.

Τα τελευταία χρόνια, ο Δήμος μας εμπλούτισε το Πρόγραμμα του Αναγεννησιακού Φεστιβάλ με αμιγώς αναγεννησιακές παραστάσεις θεατρικές και μουσικές, ενισχύοντας έτσι την αυθεντική ταυτότητα του Φεστιβάλ, το οποίο επίσης στηρίζεται από εκατοντάδες εθελοντές, ρεθεμνιώτες και φοιτητές, φορείς της πόλης και υψηλής ποιότητας χορηγούς.

Η Γιορτή Κρητικής Διατροφής, που διοργανώνει ο Δήμος Ρεθύμνου με την ΚΕΔΗΡ, σε συνεργασία με την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου και το Επιμελητήριο του Νομού, κάθε χρόνο στο Δημοτικό Κήπο, την οποία στηρίζουν ενεργά Κρήτες παραγωγοί, γευσιγνώστες, εξειδικευμένοι επαγγελματίες στο ευ ζην, παραδοσιακοί Σύλλογοι και Καλλιτέχνες, με στόχο να προσφέρουν στους συμπολίτες αλλά και ξένους επισκέπτες του Ρεθύμνου τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να μυηθούν στα μυστικά της φημισμένης κρητικής διατροφής.

Κυριότερος στόχος είναι η στήριξη της τοπικής παραγωγής μέσα από την αποτελεσματική προβολή της και η σύνδεση της Παράδοσης με την ψυχαγωγία, τον Πολιτισμού και τον Τουρισμό με την τοπική παραγωγή και οικονομία, ώστε να αναδειχθεί η αλληλεξάρτησή τους και η ανάγκη σύμπνοιας όλων των βασικών αξόνων ανάπτυξης του τόπου μας.

Στις μεγάλες αυτές διοργανώσεις που σας προανέφερα, προστίθενται μια σειρά άλλων μεμονωμένων εκδηλώσεων, που όμως δεν υστερούν σε σπουδαιότητα, όπως είναι η συνεργασία του Ρεθύμνου με ευρωπαϊκές πόλεις, το «πολιτιστικό καλοκαίρι του Ρεθύμνου», που διαρκεί 3 περίπου μήνες (τέλη Ιουνίου με αρχές Σεπτεμβρίου) από το οποίο παρελαύνει πληθώρα επιτυχημένων θεατρικών αλλά μουσικών παραστάσεων.

Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης υποδεχόμαστε κάθε καλοκαίρι, για μία εβδομάδα, Ομάδα Καθηγητών και φοιτητών του Πανεπιστήμιου Cambridge του Τμήματος Ανθρωπολογίας, οι οποίοι εκπονούν πτυχιακές εργασίες με θέμα τον πολιτισμό, τις Επιστήμες και τον Τουρισμό του Ρεθύμνου και της Κρήτης. Ανάλογη συνεργασία έχουμε και με Πανεπιστήμια της Ιταλίας στο πλαίσιο του Πρ/τος Slow Food.

Τέλος, άξια αναφοράς είναι η συνεργασία που έχουμε εγκαθιδρύσει ξεκινήσει με τη Σχολή Καλών Τεχνών που εδρεύει στο Ρέθυμνο, η οποία, μαζί με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης για το οποίο είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι αφού διοργανώνει Εκθέσεις που συναντά κανείς μόνον στα μεγάλα αστικά κέντρα ,αποτελούν έναν από τους ισχυρούς άξονες πολιτιστικής ανάπτυξης του Ρεθύμνου.

Χάρη στους εθελοντές που έχει ευλογηθεί αυτή η πόλη να διαθέτει, το κόστος διοργάνωσης όλων αυτών των εκδηλώσεων είναι πολύ μικρό. Ετσι οι κάτοικοι κι επισκέπτες του Ρεθύμνου έχουν μια αξιοθαύμαστη ποικιλία επιλογών τόσο για την για την πνευματική τους ανάταση και καλλιέργεια όσο και για την ποιοτική τους διασκέδαση.

Η συνθήκη αυτή ευνοεί την άνθηση του Τουρισμού, που γνωρίζει το Ρέθυμνο τις τελευταίες 10 ετίες. Για μας ο Τουρισμός, πέραν της ιδιότητάς του ως ο βασικός οικονομικός και αναπτυξιακός άξονας του τόπου μας, γίνεται αντιληπτός και ως θεμελιακή κοινωνική δομή που διασφαλίζει την υγιή πολιτισμική αλληλεπίδραση μεταξύ λαών με διαφορετική κουλτούρα, νοοτροπία συμπεριφορά, ήθη και συνήθειες. Ωριμάζουμε όλοι δημιουργικά και εξελισσόμαστε θετικά μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση, ως άνθρωποι με πολλαπλούς κοινωνικούς ρόλους, σε μια πόλη που επενδύει στην εξωστρέφεια της, ως μέσο αυτοβελτίωσής της.

Γι’ αυτό και η ΚΕΔΗΡ όπως και το Τμήμα Τουρισμού του Δήμου βρίσκονται σε διαρκή επαγρύπνηση και σε συνεργασία με του τοπικούς τουριστικούς φορείς, επιδιώκουν την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου μέσα από στοχευμένες δράσεις που, σε συνδυασμό με τα έργα υποδομής, θα προελκύσουν ξένους επισκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Φέτος έμφαση δόθηκε στην προώθηση του Γαμήλιου Τουρισμού, με συνεργασίες που ξεκινήσαμε με την Κίνα, στην προβολή των δυνατοτήτων Ρεθύμνου στον Ποδηλατικό και Περιπατητικό Τουρισμό και στην ανάδειξη του κρητικού Πολιτισμού και της γαστρονομίας, η οποία εντάχθηκε στην γενικότερη προσπάθεια μας, διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τον τριτογενή. Σε αυτή την προσπάθεια ενεργή είναι και η συμβολή του ΣΕΔΗΚ , ο οποίος με συνεχείς πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις, επιστημονικού, πρακτικού, πολιτικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου, αγωνίζεται για την προστασία, προβολή και ανάδειξη του παρθένου κρητικού ελαιολάδου που αποτελεί την κορωνίδα της φημισμένης για τα ευεργετικά της οφέλη στον ανθρώπινο οργανισμό κρητικής διατροφής.

Μέσα λοιπόν από πλήθος ανταλλαγών επισκέψεων και συνεργασιών στο πλαίσιο των επαφών μας με αρμόδιους τουριστικούς παράγοντες αλλά και Πανεπιστήμια της Σαγκάη, του Βερολίνου, του Ντύσσελντορφ, της Κωνσταντινούπολης, της Στοκχόλμης, της Μπολόνια, κα. εγκαθιδρύσαμε ελπιδοφόρες προοπτικές για τον επιδιωκόμενο στόχο μας στον τομέα του τουρισμού.

δ. Καθαριότητα - Περιβάλλον

Η Καθαριότητα, αποτελεί μία από τις προτεραιότητες του Δήμου μας αλλά κι ένα μεγάλο στοίχημα που καλούμαστε καθημερινά να κερδίσουμε αφού με το υφιστάμενο, δραματικά μειωμένο, μη αναπληρούμενο παρά με εποχιακούς εργάτες προσωπικό, και το πεπαλαιωμένο εξοπλισμό που διαθέτει καλύπτει τις ανάγκες αποκομιδής απορριμμάτων, καθαριότητας και οδοκαθαρισμού του Δήμου του οποίου ο πληθυσμός υπερδιπλασιάζεται τους θερινούς μήνες.

Προκειμένου να ανταπεξέλθει η Υπηρεσία στις αυξημένες ανάγκες καθαριότητας ενός μεγάλου σε έκταση Δήμου, ανομοιόμορφου μορφολογικά και με έντονο τουριστικό χαρακτήρα Δήμου, αναθέσαμε συμπληρωματικά σε εργολάβο καθαριότητας υπηρεσίες αποκομιδής και οδοκαθαρισμού 11 Δημοτικών και τοπικών Κοινοτήτων και 18 οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ρεθύμνου, το Ιστορικό κέντρο της Πόλης και κάποια τμήματα επαρχιακών δρόμων.

Εφαρμόζουμε ένα συστηματικό, σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων που περιλαμβάνει αποκομιδή σε καθημερινή βάση, με απορριμματοφόρα, των αστικών οικιακών απορριμμάτων και γυαλιού, φορτία τα οποία μεταφέρονται σε ειδικές εγκαταστάσεις σε Ηράκλειο και Χανιά.

Σε ότι αφορά τα ιατρικά απόβλητα, ο Δήμος μας, ήταν ο πρώτος σε όλη την Ελλάδα που, σε συνεργασία με τον ιατρικό Σύλλογο, τα διαχειρίζεται. Το ετήσιο κόστος της καθαριότητας στο Δήμο μας (χωρίς το κόστος του δημοτικού φωτισμού) ανέρχεται στο ποσό των 4,5 περίπου εκ Ευρώ.

Επενδύουμε στην ανακύκλωση με συνεχείς ενημερώσεις του κοινού και την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης στα παιδιά μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις όπως αυτή που εφαρμόζουμε τα τελευταία 2 χρόνια σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης, μέσω του Προγράμματος RECOIL που αφορά τη συλλογή και ανακύκλωση τηγανέλαιου.

Ακόμη και τα φύκια αξιοποιούμε τα οποία συλλέγονται και μεταφέρονται από τις παραλίες προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού υλικού στην ενδοχώρα (Αγροτική χρήση)

Το Τμήμα Πρασίνου του Δήμου, το οποίο υπάγεται στη Δ/νση Καθαριότητας, φροντίζει έκταση άνω των 15 χλμ φυτεμένων πεζοδρομίων, 40 στρεμμάτων φυτεμένων πλατειών, νησίδων και παρτεριών, τα οποία συντηρούνται, καλλιεργούνται και διαμορφώνονται, έχει την ευθύνη φύλαξης, συντήρησης και αναβάθμισης του Δημοτικού Κήπου, τόσο βοτανολογικά, σε συνεργασία με επιστήμονες Βοτανολόγους του Πανεπιστημίου μας όσο και πολιτισμικά, ώστε να προσφέρει εκτός από αναψυχή και δυνατότητες για εκπαιδευτικές δράσεις.

Ήδη έγινε η αρχή με τη λειτουργία ενός σύγχρονου αναψυκτηρίου και τη δημιουργία μιας πρότυπης παιδικής χαράς που εγκαινίασε προ ημερών ο Δήμος μας.

Στις δράσεις του Τμήματος αξίζει να αναφερθεί η συνεργασία του με διάφορους φορείς που έδρασαν εθελοντικά (πρόσκοποι, μαθητές, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, φοιτητές Πανεπιστημίου). Τέτοιες δράσεις ήταν η ανάδειξη της χλωρίδας των φαραγγιών, η φύτευση τμήματος της παραλίας δίπλα στο κτίριο «δελφίνι» με αρμυρίκια και φοίνικες κλπ.

Στόχος μας είναι η δημιουργία ακόμα περισσότερων χώρων πρασίνου, η αξιοποίηση της τεχνολογίας και της γεωπονικής επιστήμης αλλά πρωτίστως η εμπέδωση στους πολίτες της ατομικής και συλλογικής ευθύνης στην προστασία του φυσικού και αστικού Περιβάλλοντος. Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως η καταστροφή του μας ζημιώνει άμεσα κι έμμεσα. Δεν χρειάζεται περισσότερη ανάλυση νομίζω. Αλλωστε, για το σημερινό εκλεκτό μας ακροατήριο, αυτή η ανάγκη είναι απολύτως κατανοητή.

ε. ΔΕΥΑΡ

Στον τομέα της προστασίας του Περιβάλλοντος και της διαχείρισης του πολυτιμότερου αγαθού για την ανθρώπινη ζωή, του νερού, καταλυτικό ρόλο έχει η ΔΕΥΑΡ που έχει επιφορτιστεί με το δύσκολο έργο της διαχείρισης νερού, της συντήρησης των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και της δημιουργίας νέων σύγχρονων δικτύων, επαρκών για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών σε ύδρευση, αποχέτευση και άρδευση.

Την περίοδο που διανύουμε, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το έργο αναβάθμισης κι επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού κόστους 10.000.000 Ε, σε φάση κατασκευής βρίσκεται το 2ο αντλιοστάσιο στην ανατολική παραλία, ενώ ολοκληρώθηκαν έργα αποχέτευσης σε χωριά του Βρύσινα, κόστους 5.900.00 και στη Δημοτική Κοινότητα Μαρουλά, Πρ/μου 1.000.000Ε. Στη ΔΕΥΑΡ επικρατεί οργασμός μελετών και σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ύδρευσης – αποχέτευσης των Οικισμών, που είναι πολλά αλλά και όλης της επικράτειας με συνεχείς κατασκευές και αναβαθμίσεις, εξ ιδίων πόρων, των δικτύων ύδρευσης με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση δημοτών κι επισκεπτών συνάμα με την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας.

Γ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Αγαπητοί Φίλοι,

Ήμουν απολύτως ειλικρινής μαζί σας όταν, στην έναρξη τούτης της παρουσίασης, σας επεσήμανα την πολυπλοκότητα των δομών της Τοπικής αυτοδιοίκησης και της πληθώρας των αρμοδιοτήτων που της έχουν ανατεθεί. Επιχείρησα όσο πιο συνοπτικά μου επέτρεπε η δομή του δημοτικού μας συστήματος, ως θεσμού Α’ θμιας τοπικής Αυτοδιοίκησης, να σας δώσω μια επαρκή εικόνα για το μέγεθος των θεμάτων που διαχειριζόμαστε τα οποία, νομίζω συμφωνούμε, καλύπτουν σχεδόν όλο το φάσμα της καθημερινής μας ζωής και δραστηριότητας των κατοίκων του Ρεθύμνου αλλά και των επισκεπτών του, κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην πόλη μας.

Δεν είναι εύκολο, όμως δεν χάνουμε το κουράγιο μας. Αυτό που ελπίζω να προέκυψε από την παρουσίαση είναι ότι έχουμε σχεδιασμό και προχωράμε με ρεαλισμό και οργάνωση αποσκοπώντας σε μετρήσιμα αποτελέσματα.

Το Ρέθυμνο έχει πολλές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης, πολλές δυνατότητες σε όλα τα επίπεδα και πολύ πλούτο: Πνευματικό, Ενεργειακό, Χωροταξικό – γεωγραφικό και φυσικό και Ανθρώπινο, αφού συνεχίζουμε να επενδύουμε στην ποιότητα των ανθρώπων μας που είναι διαπιστωμένη όπως επιβεβαιωμένη είναι και η διάθεση τους να είναι γίνουν ενεργά μέλη όλης αυτής της προσπάθειας.

Πάνω απ όλα, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση , έχουμε εμπιστοσύνη στους ανθρώπους αυτού του τόπου. Γνωρίζουμε καθημερινά από τη συναλλαγή μαζί τους τις εκπληκτικές τους δυνατότητες, τις οποίες προσπαθούμε συνεχώς να τους εμπνέουμε να τις μοιραστούν μαζί μας για την προκοπή του τόπου και των παιδιών μας. Σε αυτούς τους ανθρώπους συγκαταλέγεστε κι εσείς.

Ειλικρινά θα χαρώ να ακούσω τις σκέψεις σας, τις ιδέες σας και τα σχέδια σας για την αποτελεσματικότερη ανατροπή του ζοφερού κλίματος και την αποκατάσταση ενός ελπιδοφόρου μέλλοντος.

Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας και είμαι στη διάθεση σας.