Σπίτι του Πολιτισμού, 18/3/09

Κυρίες και Κύριοι

Αγαπητοί Φίλοι

Η  «Πολιτική Προστασία»  δεν αποτελεί σύγχρονη ανακάλυψη παρότι  τα τελευταία χρόνια αποτελεί αντικείμενο ευρείας συζήτησης και συγκροτημένου σχεδιασμού τόσο σε κρατικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η αναγκαιότητα, ωστόσο, της οργάνωσης της ανθρώπινης δράσης προκειμένου να διαχειριστεί  αποτελεσματικά καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προκαλούνται συνήθως από επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα, είναι γνωστή από το παρελθόν αφού ποτέ δεν έλειψαν από την ιστορία της ανθρώπινης ζωής ξεσπάσματα της Φύσης που υπενθύμιζαν και επιβεβαίωναν με δραματικό τρόπο την ανθρώπινη αδυναμία και - γιατί όχι - και   μικρότητα απέναντι στη δύναμη της .

Τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της χώρας μας η Γενική Γραμματεία  Πολιτικής Προστασίας  έχει οριστεί ως ο καθ'' ύλην αρμόδιος φορέας  για την προετοιμασία του δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας  μέσα από τη σύνταξη  Σχεδίων έκτακτης ανάγκης την απόκτηση υποδομής , εξοπλισμού και μέσων της εκπαίδευσης του προσωπικού και τη διενέργεια ασκήσεων.  Πέραν όμως του εθνικού σχεδίου για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών,  ανατίθεται στις επιμέρους τοπικές Αυτοδιοικήσεις Α'' και Β'' βαθμού η διαμόρφωση ενός προγράμματος Πολιτικής Προστασίας, ευέλικτου και αποτελεσματικού, που να εμπνέεται από τις αρχές Πρόληψη- Ετοιμότητα- Αντιμετώπιση-Ανάκαμψη.

Παράλληλα, οι Δήμοι αναλαμβάνουν τη διοργάνωση και αξιοποίηση εθελοντικών οργανώσεων πολιτικής προστασίας οι οποίες συμβάλλουν στην επιτυχή διαχείριση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης.

Στο Δήμο Ρεθύμνου, έχει οργανωθεί Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας από το 2007. Στο διάστημα που μεσολάβησε έχουν πραγματοποιηθεί οι εξής δράσεις:

1. Καταγραφή και συντήρηση των πυροσβεστικών κρουνών της πόλης και των οικισμών.

2. Καταγραφή των αγροτικών μηχανημάτων με δεξαμενές

3. Διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων στους κατοίκους των οικισμών για τα μέτρα πρόληψης από τις πυρκαγιές

4. Ειδοποίηση ιδιοκτητών οικοπέδων και χωραφιών που έχουν ξερά χόρτα και εύφλεκτα υλικά για την απομάκρυνσή τους για αποφυγή ενδεχόμενης πυρκαγιάς.

5. Καθαρισμός οδικού δικτύου του δήμου.

6. Ψηφιακή χαρτογράφηση πόλης 

7. Σχεδιασμός πολυσέλιδου φυλλάδιο με οδηγίες αυτοπροστασίας από διάφορα είδη καταστροφών που πλήττουν τη χώρα μας (εντός 30 ημερών από σήμερα θα έχει τυπωθεί

8. Σχεδίαση χάρτη με χώρων καταφυγής  στην πόλη του Ρέθυμνου σε περίπτωση σεισμού και τοποθέτηση τους σε κεντρικά σημεία μέσα στην πόλη (εντός 15 ημερών από σήμερα)

9. Σύσταση εθελοντικής ομάδας στο Δήμο με την ονομασία Εθελοντική Ομάδα Πολιτικής  Προστασία Δήμου Ρεθύμνης.

10. Εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού σε  συνεργασία με το Κ.Ε.Ε. και την Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων σε θέματα αντιμετώπισης καταστροφών.

11. Αγορά κατάλληλου εξοπλισμού υποστήριξης και ασφάλειας των εθελοντικών ομάδων και των περιπόλων (π.χ. κυάλια, γάντια κλπ)

12. Καθημερινή φύλαξη και περιπολία του δάσους του Ευληγιά  από ομάδες εθελοντών του Δήμου με άμεσο συντονιστή το Γραφείο Πολιτικής Προστασία του Δήμου

13. Αντιπλημμυρικά έργα σε συνεργασία με την Δ.Ε.Υ.Α.Ρ.

14. Εκμίσθωση μηχανημάτων για καθαρισμό δρόμων κατά την διάρκεια  των χιονοπτώσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά τα εγγεγραμμένα μέλη ήταν 8 και σήμερα αριθμούν τα 21 άτομα.

Κρίνουμε άξια ιδιαίτερης μνείας την πολύτιμη παρέμβαση των εθελοντών στην προστασία του δάσους του Ευληγιά του Προφήτη Ηλία, χώροι με υψηλή επικινδυνότητα πυρκαγιάς ειδικά τους θερινούς μήνες, στη διάρκεια των οποίων οι εθελοντές πραγματοποιούν πεζές και εποχούμενες περιπολίες  σε καθημερινή βάση, προστατεύοντας ένα σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της πόλης αλλά και την ίδια την πόλη αφού μια πυρκαγιά στο δάσος θα απειλούσε  άμεσα κατοικίες και ανθρώπινες ζωές.

Πριν από κάθε αντιπυρική περίοδο, εξάλλου, γίνεται εκπαίδευση των Εθελοντών μας και ιδιαίτερα των νέων μελών, προκειμένου να κατατοπιστούν σε βασικά θέματα.

Έτσι, όπως και πέρυσι, βρίσκεται σε εξέλιξη και φέτος ένα Εκπαιδευτικό Σεμινάριο με θέμα «Προστατεύω τον εαυτό μουκαι τους άλλους» στο πλαίσιο του οποίου παρέχεται τόσο στα μέλη της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας του Δήμου  όσο και σε κάθε ευαισθητοποιημένο με το θέμα  Πολίτη του Ρεθύμνου η δυνατότητα  επιμόρφωσης πάνω σε θέματα επικίνδυνων καταστάσεων, αυτοπροστασίας και πρώτων βοηθειών αλλά κυρίως για το πώς θα πρέπει να προετοιμαστεί ώστε σε περίοδο κρίσης  να είναι χρήσιμος απέναντι στον εαυτό του και τους συμπολίτες του.

 Στο συγκεκριμένο Πρόγραμμα συμμετέχουν φέτος 52 άτομα έναντι 18 που έλαβαν μέρος πέρυσι, ποσοστό ενδεικτικό της αύξησης ενδιαφέροντος για το συγκεκριμένο τομέα αλλά και της ευαισθητοποίησης που συνεχώς ενισχύεται πάνω σε θέματα εθελοντισμού και προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο γεγονός που ενθαρρύνει κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Διευκρινίζεται δε πως όσοι παρακολουθούν το Πρόγραμμα λαμβάνουν μετά το πέρας της επιμόρφωσής τους σχετική πιστοποίηση από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων που είναι ένα εκ των Υπουργείων που συνεργάζονται για την υλοποίησή του.

Πέραν των επιμέρους πρωτοβουλιών και δράσεων που έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει  η υπηρεσία ΠολιτικήςΠροστασίας του Δήμου, ο  Δήμος Ρεθύμνης συνεργάζεται με  φορείς και υπηρεσίες προκειμένου να ενισχυθεί στο σύνολό του το Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας. Ετσι, σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τη βοήθεια του επιστημονικού υπευθύνου κ. Ευθύμιου Λέκκα και στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αντισεισμικός Σχεδιασμός - Οργάνωση Δήμου Ρεθύμνης» εξέδωσε ένα εύχρηστο φυλλάδιο που έχει διανεμηθεί σε όλα τα σχολεία και υπηρεσίες της πόλης και περιλαμβάνει εικονογραφημένες οδηγίες για την αντισεισμική προστασία στο Σχολείο και το Σπίτι .Αντίστοιχα έντυπα έχει εκδώσει για τον καύσωνα, τα τροχαία ατυχήματα και τις δασικές πυρκαγιές.

Με αυτό τον τρόπο και τη συνεχή ενημέρωση μέσω των τοπικών Μ.Μ.Ε  διεξάγει μια αποτελεσματική καμπάνια ενημέρωσης προς τους δημότες,  τους επισκέπτες αλλά κυρίως τους νέους, μαθητές όλων των ηλικιών, ευαισθητοποιώντας τους παράλληλα σε θέματα εθελοντικής προσφοράς, που κατά κοινή ομολογία παρουσιάζει συγκινητική ανταπόκριση στο Ρέθυμνο.

Είναι γεγονός πως  για να καταρτιστεί ένας αποτελεσματικός σχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας απαιτούνται πλήθος υλικών μέσων που δεν είναι εύκολο να εξασφαλιστούν δεδομένων μάλιστα των περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων του Δήμου μας . Αν λάβουμε δε υπόψη, τον αιφνιδιασμό και τον πανικό που προκαλείται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης γίνεται εύκολα κατανοητός ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος. Ακόμη κι αν εξασφαλιστούν οι πόροι πάλι απαιτείται συγκροτημένη οργάνωση ικανή να αναστείλει το συνωστισμό των στελεχών και όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών και φορέων σε περίοδο εκτεταμένης κρίσης.

Είναι σημαντική λοιπόν η καλλιέργεια του αισθήματος ευθύνης,   τα γρήγορα αντανακλαστικά, η καλή γνώση  τρόπων αποτελεσματικής παρέμβασης που συνήθως αποκτάται από την επιμόρφωση και  κυρίως η ψυχραιμία που απαιτείται τη στιγμή της δράσης.

Για το ψυχολογικό μέρος θα μιλήσει ο εκλεκτός συμπολίτης κ. Μανόλης Μυλωνάκης που είναι και ο ειδικός για αυτά τα θέματα αμέσως μετά.  Η δική μου αναφορά θα περιοριστεί απλώς στην επισήμανσης ότι στο Δήμο Ρεθύμνου δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα και σε αυτό τον τομέα μια και τον θεωρούμε πολύ σημαντικό για την επιτυχία κάθε ανάλογης παρέμβασης.

Ελπίζουμε να μη χρειαστεί ποτέ  να θέσουμε σε εφαρμογή τον πολύπλοκο αυτό σχεδιασμό που αφορά τη σωτηρία ανθρώπινων ζωών. Ακόμη κι αν η Φύση όμως δικαίως αποφασίσει να μας στείλει το ηχηρό της μήνυμα εκδικούμενη για την πολύχρονη και δυστυχώς συνεχιζόμενη ανθρώπινη ασυδοσία, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε την οργή της με τις μικρότερες δυνατές απώλειες.  Είναι σαφές πλέον σε όλους μας ότι η Πολιτική Προστασία συνιστά το δικό μας σχέδιο διαφυγής κινδύνου. Γι'' αυτό και θα πρέπει να βρισκόμαστε σε διαρκή ετοιμότητα και να είμαστε ενήμεροι στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό για το μέλλει γενέσθαι και το πώς θα πρέπει να πράξουμε ώστε να το καθορίσουμε για να προστατευθούμε. Δεν αρκεί η οργάνωση των υπηρεσιών για να σωθούμε την κρίσιμη ώρα. Σαφώς και φέρουν το μερίδιο της δικής του ευθύνης στην προστασία της ανθρώπινης ζωής , της υγείας και της περιουσίας των πολιτών. Αναλογεί όμως και στον καθένα από μας ένα μερίδιο ευθύνης που οφείλουμε να το αναλάβουμε. Ας το κάνουμε όλοι μαζί με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και αλληλεγγύη.

Σας ευχαριστώ πολύ  για την προσοχή σας και τα θερμά μου συγχαρητήρια στους διοργανωτές για την ωραία πρωτοβουλία.

Να είστε καλά.