ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΌΣ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΣΑΤΣΟΥ ΣΕ ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΗΜΟΤΗ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Κυρίες και κύριοι

Η πόλη μας σήμερα καλωσορίζει και τιμά μια πολύπλευρη προσωπικότητα με σημαντικές διακρίσεις στον ακαδημαϊκό, επιστημονικό και πολιτικό χώρο. Έναν άνθρωπο που το έργο του ξεπέρασε τα εθνικά μας σύνορα. Τον Καθηγητή Πανεπιστημίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, το διακεκριμένο Συνταγματολόγο, Πολιτικό, Αντιστασιακό και κυρίως Άνθρωπο, Δημήτριο Τσάτσο. Γνωρίζοντας τη μετριοφροσύνη του και τη φυσική του δυσανεξία στους επαινετικούς λόγους, θα ήθελα να παρακαλέσω τον ίδιο να δεχθεί μια μικρή αναφορά εκ μέρους μου στο πρόσωπό του. Κι εσάς να μου επιτρέψετε το ατόπημα του διαλόγου μαζί του με όλο το σεβασμό που διατηρώ στους συμμετέχοντας στη σημερινή μας συνάντηση.

Δάσκαλε,

Επιλέγω την προσφιλή σας προσφώνηση μια και τη θεωρώ ως την αντιπροσωπευτικότερη από την πλειάδα των ιδιοτήτων σας. Αισθάνομαι ότι έχω την τιμή να διατηρώ μια ξεχωριστή σχέση μαζί σας που πηγάζει από τη βαθιά ευγνωμοσύνη που νοιώθω για τη συνολική προσφορά σας, σε εθνικό αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Εκφράζω τη βεβαιότητα ότι αυτή η σχέση θα διατηρηθεί και θα εμπλουτίζεται πάντα από την αέναη συμβολή σας στην κοινωνική ευημερία και την πολιτική ελευθερία.

Είχα την τύχη, πολλά χρόνια πριν, ως παιδί της επαρχίας, να εισαχθώ στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε μία περίοδο ισχυρών πολιτικών ταραχών και διεργασιών. Την εποχή που ακολούθησε αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας. Τότε που στις πανεπιστημιακές αίθουσες, με τη θέρμη, την επιστημονική επάρκεια και τα βιώματα ενός ανθρώπου που ύψωσε το ανάστημά του στο χουντικό καθεστώς, η διδασκαλία σας έπεφτε σαν ευεργετική βροχή στα διψασμένα για γνώση, μυαλά των φοιτητών.

Στην εποχή των μεγάλων ανατροπών, ο ελεύθερος, τολμηρός, γλαφυρός και δημοκρατικός λόγος συνιστά μια νέα, ζωογόνα ανατροπή. Όταν μάλιστα αυτός ο λόγος εστιάζεται στο Συνταγματικό Δίκαιο, που καθορίζει τα πολιτικά δικαιώματα και διασφαλίζει τις ατομικές ελευθερίες, τότε ο πλουραλισμός των ιδεών και η ικανότητα του διδάσκοντα στη μετάδοση της γνώσης αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί αυτά είναι τα στοιχεία που καθορίζουν την ποιότητα και την ευρύτητά της μάθησης.

Σας ευχαριστώ Δάσκαλε γιατί μεταμορφώσατε την άνευρη διαδικασία απομνημόνευσης νόμων, διατάξεων και άρθρων σ'' ένα γοητευτικό ταξίδι που ξεκίνησε, σε μια εποχή περιορισμένης ορατότητας και συνεχίζεται μέχρι τη σημερινή εποχή, έχοντας μελλοντική προοπτική, πάλι με τη δική σας βοήθεια.

Κοντά σας μάθαμε την αξία της Διαλεκτικής, όταν μας οδηγούσατε στην αποκάλυψη της αλήθειας με τρόπο βιωματικό, με τις επαγωγικές ερωτήσεις που υποβάλλατε και τα κίνητρα για προβληματισμό που μας δίδατε, προστατεύοντάς μας από την εύκολα κατακτημένη στείρα γνώση.

Κυρίως όμως γιατί με λόγια απλά και ξεκάθαρα καταστήσατε σαφές ότι οι κανόνες του Συνταγματικού Δικαίου συνδέονται άρρηκτα με τις ιδεολογικοπολιτικές αντιλήψεις των φορέων υλοποίησής τους. Το κάθε Σύνταγμα είναι το αποτύπωμα της κυρίαρχης ιδεολογίας. Οι εφαρμοστές των Νόμων είναι αυτοί που δίνουν την πραγματική τους αξία και από αυτούς επηρεάζεται και καθορίζεται εν τέλει ο βαθμός σεβασμού και πίστης που τους αποδίδουν οι πολίτες. Βάλατε στους Νόμους ψυχή. Μας βοηθήσατε να συνειδητοποιήσουμε ότι η Νομοθεσία είναι ένας ζωντανός οργανισμός που διαμορφώνεται, ωριμάζει, πλήττεται ή ενισχύεται και από τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται. Είναι πολύ σημαντική η συγκεκριμένη διαπίστωση γιατί παρότι φαινομενικά απλοϊκή και για κάποιους αυτονόητη, στην πράξη οι πολίτες νοιώθουν ανίσχυροι απέναντι στην εξουσία και τους επίσημους εκφραστές της.

Ενεργοποιείτε τους πολίτες, τους κάνετε μετόχους σε μια διαδικασία που αφορά την ίδια τους τη ζωή, μέσα από την απομυθοποίηση των διαστάσεων που της απέδωσαν η μεθοδευμένη απουσία της συμμετοχής και η άγνοια των συνταγματικών δικαιωμάτων τους.

Δάσκαλε,

δεν έχω πρόθεση να επιχειρήσω αποτίμηση του έργου σας. Είναι τόσο γνωστό στους αποδέκτες του, σε όλους εμάς, που δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο. Είναι τόσο ενεργό, που τροφοδοτεί τις ελπίδες μας ότι θα συνεχιστεί με την ίδια ενάργεια, τη γνωστή ακεραιότητα και τον αδιαμφισβήτητο πλούτο ιδεών, γιατί το έχουμε ανάγκη.

Κρίνω όμως αναγκαίο να επισημάνω κάποιες παραμέτρους που ώθησαν την κοινωνία του Ρεθύμνου να σας αποδώσει τον τίτλο του επίτιμου δημότη μαζί με το κλειδί της πόλης.

Το Ρέθυμνο, είναι μια πόλη με σπουδαία ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά. Είναι ένα ζωηρό μωσαϊκό πολιτισμών των λαών που συναντήθηκαν εδώ αφήνοντας ανεξίτηλα τα σημάδια τους στα μνημεία που υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την πόλη και τους οικισμούς της. Φέρει τον τίτλο της πόλης των Γραμμάτων και των Τεχνών. Τους τελευταίους μήνες, αυτός ο τίτλος αλλά και η αξιοπρέπεια των πολιτών έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα με τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας που συνεχίζουν να εκδηλώνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς και με εκρηκτικές διαστάσεις.

Κυρίες και Κυρίες

Είναι διάχυτη πλέον η διαπίστωση ότι ζούμε σε μια περίοδο που τη διακρίνει η ελεύθερη πτώση θεσμών και αξιών. Έχουμε λοιπόν ανάγκη από πνευματικούς ταγούς, από ανθρώπους που η θαυμαστή τους διαδρομή αποτελεί σύμβολο ελεύθερης ζωής και πίστης στη Δημοκρατία. Έχουμε ανάγκη τους Άριστους. Εκείνους που υποστήριξαν με τις επιλογές τους την ηθική, στη σκέψη και δράση, που ξεπέρασαν το «Εγώ» τους διακινδυνεύοντας τη δημόσια εικόνα τους, το πολιτικό τους κύρος, το βόλεμα που προσέφεραν οι συγκυρίες και οι μηχανισμοί. Εκείνους που σφράγισαν τις εξελίξεις όχι μόνον με τις επιτυχίες αλλά και με τις αποτυχίες τους, που είχαν τη γενναιότητα, ακόμη και αυτές, να τις αξιοποιήσουν προς όφελος της πολιτικής ζωής της χώρας μας. Εκείνους που δεν ξεχνούν κάθε φορά που δέχονται τιμητικές διακρίσεις όλους όσοι τους ενέπνευσαν και τους στήριξαν στα δύσκολα, τους δασκάλους, τους γονείς, τους φίλους και συντρόφους τους. Εκείνους που ταπεινά δηλώνουν απλώς «χρήσιμοι» αλλά είναι πολύτιμοι.

Είστε ένας απ'' αυτούς σεβαστέ Δάσκαλε. Και παρότι ποτέ δεν το επιδιώξατε, επιτρέψτε μας να σας θεωρούμε καθοδηγητικό φάρο, πηγή έμπνευσης, οξυδέρκειας, γνώσης και αλήθειας. Το Ρέθυμνο αισθάνεται υπερηφάνεια και τιμή που αποδεχθήκατε τον τίτλο του επίτιμου δημότη μιας πόλης με πολλές πληγές και πολλές ελπίδες. Μιας πόλης που επιλέγει το δικό σας πρότυπο ως στάση ζωής.

Που αντιστέκεται στη βία των λίγων και αντλεί δύναμη από τη σοφία των εκλεκτών για να πορευτεί.

Το Ρέθυμνο λοιπόν δεν θα μπορούσε να απουσιάσει από τη σημερινή εκδήλωση και τη συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Αυτό το ζωντανό κύτταρο παραγωγής γνώσης και πολιτισμού που η πόλη μας θεωρεί ως αναπόσπαστο μέρος της. Το Πανεπιστήμιο συνδέεται άρρηκτα με την κοινωνία του Ρεθύμνου. Η προσφορά σας στη Βιβλιοθήκη του αποτελεί πνευματική προσφορά όχι μόνον στους φοιτητές του αλλά και σε όλους του Ρεθεμνιώτες που διέκριναν αμέσως το συμβολισμό της.

Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για την ομόφωνη απόφαση που έλαβε το Δημοτικό μας Συμβούλιο για την ανακήρυξή σας σε επίτιμο δημότη του Ρεθύμνου. Είναι τιμή μας, εκτός από επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστήμιου μας να σας θεωρούμε και επίτιμο συνδημότη μας.

Με την ιδιότητα του εκπροσώπου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα ήθελα ακόμη να σας ευχαριστήσω για την συστηματική ενασχόληση σας με τα προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ιδιαιτέρως την περίοδο που διανύουμε, που προωθείται η Διοικητική Μεταρρύθμιση, είναι πολύ αισιόδοξο για μας να γνωρίζουμε ότι με την ιδιότητα σας ως Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης συμμετέχετε ενεργά στην επεξεργασία των σχετικών με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση.

Ευχόμαστε οι προτάσεις σας και παρατηρήσεις σας να εισακουστούν και να υιοθετηθούν οι δικές σας κατευθυντήριες γραμμές στην τελική κατάρτιση των όρων που θα την διέπουν ώστε η Διοικητική Μεταρρύθμιση να αποτελέσει την αφετηρία για την ισχυροποίηση, την ουσιαστική ενδυνάμωση κι εκσυγχρονισμό των Δήμων που θα κληθούν με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στο σχεδιασμό αλλά και στη λήψη αποφάσεων, να αποτελέσουν αυτοτελή κύτταρα τοπικής ανάπτυξης.

Είναι γνωστό εξάλλου, ότι είστε από τους πρωτοπόρους που ανέδειξαν τη σημασία των τοπικών κοινωνιών και παραμένετε σταθερός υποστηρικτής της ενδυνάμωσής τους. Αλλωστε, οι τοπικές κοινωνίες δεν αποτελούν τον βασικό ιστό της εθνικής μας πολιτικής και κοινωνικής υπόστασης;

Και είναι πλέον η κατάλληλη ώρα να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους. Και από χώρους δόκιμους για την αντιπαράθεση κομματικών μηχανισμών να μεταμορφωθούν σε χώρους αντιπαράθεσης ιδεών.

Επιχειρώντας να υπερβούμε τα όρια των τοπικών κοινωνιών και να εμβαθύνουμε στη σχέση τους με το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα σε επίπεδο χώρας, θα συμφωνήσουμε νομίζω, κατ'' αρχάς, στην εμφανή διαπίστωση ότι το σημερινό πολιτικό σύστημα έχει εξαντλήσει τα περιθώριά της ανοχής και αντοχής του. Το Κράτος θα πρέπει επιτέλους να περιοριστεί στον επιτελικό του ρόλο και να αποκεντρώσει πόρους και εξουσίες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, εγκαθιδρύοντας την αιρετή Περιφερειακή Διοίκηση. Διότι είναι αδύνατον με τα σημερινά δεδομένα να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τα πολυσύνθετα προβλήματα της κοινωνίας χωρίς να έχουμε, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση , την απαιτούμενη διοικητική και, παράλληλα, οικονομική αυτοτέλεια και αυτάρκεια.

Και στον τομέα αυτό η βοήθειά σας είναι πολύτιμη Εσείς διαθέτετε βαθιά γνώση και πλούσια εμπειρία σχετικά με τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος στη χώρα μας. Μπορείτε να βοηθήσετε στην αναγέννησή του. Γνωρίζετε τις κακοτοπιές του και τις αδυναμίες του. Δε διστάσατε ποτέ να τις επισημάνετε. Παραμένετε αγωνιστής της πρώτης γραμμής που αγνοεί τις διατυπώσεις και επιμένει στην ουσία. Και η ουσία δεν εξαντλείται σε λόγους που βολεύουν τους ισχυρούς αλλά στην αλήθεια που κουβαλά μαζί της η πραγματικότητα που βιώνουν όλοι οι Ελληνες: της έλλειψη εσωτερικής δημοκρατίας και αξιοκρατίας των πολιτικών κομμάτων και τον έντονο προσωποκεντρισμό τους τόσο στην άσκηση της εξουσίας όσο και στην ανάδειξη των φορέων που την διαχειρίζονται.

Αυτή η πραγματικότητα μπορεί να αλλάξει. Η ελληνική κοινωνία έχει απαξιώσει τους θεσμούς και όχι αδίκως. Ο λόγος σας είναι το αντίδοτο στο συντελούμενο εκφυλισμό τους. Διορατικός, ανατρεπτικός και ειλικρινής ταράζει τα βαλτώδη ύδατα της πολιτικής ζωής, διαταράσσει την ύπνωση στην οποία βουλιάζει καθημερινά η κοινωνία που επιλέγει, με τη βοήθεια των ΜΜΕ και τον μεθοδευμένο μηχανισμό των πελατειακών σχέσεων, τον αποπροσανατολισμό από την αντιμετώπιση του ίδιου του προβλήματος.

Προκαλείτε ηθικά ξυπνήματα στην κοινωνία μας που επιλέγει την ύπνωση από την εγρήγορση. Σας ευχαριστούμε που μας αφυπνίζετε. Μας προβληματίζετε. Μας ξυπνάτε. Που μας βοηθάτε να δούμε τα δικαιώματά μας και μας παροτρύνετε να τα διεκδικήσουμε. Που μας εμπνέετε με τη διδαχή σας να αντιδράσουμε. Να ενεργοποιηθούμε. Να αντισταθούμε. Να γίνουμε μέτοχοι της ζωής και όχι απλοί και άβουλοι θεατές της.

Σεβαστέ Δάσκαλε,

Η πόλη μας, καταθέτοντας την βαθιά της εκτίμηση και

θαυμασμό

• για τη συνολική Σας προσφορά στην Επιστήμη του Δικαίου,
• τη δυναμική σας υπεράσπιση των δημοκρατικών θεσμών και την ανάδειξή τους ως το πιο ασφαλές και αποτελεσματικό μέσο για την ορθή διακυβέρνηση της χώρας,
• την αταλάντευτη πίστη σας στην ελευθερία του λόγου και της σκέψης,
• την πνευματική αφύπνιση που τόσο επιτυχημένα προκαλείτε στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας την οποία τροφοδοτείτε αδιάλειπτα με την φρεσκάδα και τον πλούτο των ιδεών σας,
• την αδιασάλευτη επιμονή σας στο Δίκαιο, το Ωραίο και το Αληθινό
• την συμβολή σας στην ενίσχυση και διάδοση της Παιδείας , στον εκσυγχρονισμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στον ορθό επαναπροσδιορισμό της Πολιτικής, στην αξιόπιστη παρουσία της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που εξασφαλίστηκε από τη δική σας ενεργή συμμετοχή σε αυτό
• την παραδειγματική σας ηθική και επιστημονική διαδρομή

σας παρακαλεί να της κάνετε τη μεγάλη τιμή να γίνεται Μέλος της.

Με αυτές τις σκέψεις, διερμηνεύοντας τα αισθήματα των συμπολιτών μας και με τη δική τους εξουσιοδότηση, σας παρακαλώ να δεχθείτε την ανακήρυξή σας σε επίτιμο δημότη της πόλης του Ρεθύμνου που συνοδεύεται από την παράδοση σε σας του κλειδιού της πόλης με τη διαβεβαίωση ότι οι θύρες του Ρεθύμνου θα είναι πάντοτε ορθάνοιχτες για σας και την ελπίδα ότι με το συμβολικό αυτό κλειδί θα συνεχίσετε να ανοίγετε τις θύρες των σκουριασμένων μυαλών στο φως της γνώσης και της αλήθειας.

Παρακαλώ τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Ρεθύμνου να αναγνώσει το Ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου.

Σας ευχαριστώ πολύ.